سنگ مرمریت چیست؟

مرمریت سنگی دگرگون شده است که با تبلور مجدد سنگ آهک به وجود می آید، بدین گونه که به مرور زمان و تحت فشار و حرارت، بافت و ساخت سنگ آهک دگرگون شده، مجددا تبلور یافته و یک کلسیت بزرگ، زبر و رگه دار را به وجود می آورد. کانی اصلی تشگیل دهنده اغلب مرمریت ها، کلسیت بوده و نیز دارای کانی های دیگری مانند کوارتز، گرافیت، هماتیت، لیمونیت، پریت و … است.

مواد معدنی بدست آمده از ناخالصی ها، به مرمریت رنگ های متنوعی می بخشند. مرمریت خالص دارای رنگ سفید و درخشانی است. رنگ خاکستری روشن تا سیاه، توسط مواد کربن دار به وجود می آید. رنگ های سبز معمولا توسط کلریت یا سیلیکات های دیگر تولید می شوند. رنگ صورتی و قرمز به علت وجود ذرات بسیار ریز پراکنده هموتیت یا کربنات منگنز و رنگ زرد و کرم بر اثر وجود لیمونیت است.
سنگ مرمریت به خاطر زیبایی، استحکام و مقاومت در برابر آتش و فرسایش، سنگی با ارزش به شمار می رود. ایرانیان و یونانیان باستان در بناها و مجسمه های خود از این سنگ استفاده های فراوانی می بردند. هنرمند ایتالیایی میکل آنژ، مرمریت ایتالیا (کارارا) را در مجسمه های فراوانی به کار برد.
در مقایسه با تراورتن، سنگ مرمریت به دلیل برخورداری از سختی بیشتر و تخلخل کمتر برای استفاده در کف و پله کاربرد بیشتری دارد.

از لحاظ زمین شناسی سنگ مرمر به سنگ آهک دگرگونه و به نام Marble و Onyx  اطلاق می شود ولیکن از لحاظ تجاری به نام سنگ مرمر و مرمریت و با ترکیب سنگ آهک دگرگونه یا نادگرگون و دولومیت می باشد.
مرمریت درشت بلور، سفید یا خاکستری روشن تا کرم را اصطلاحاً سنگ چینی می نامند. معادن چینی تنگ حنا(نیریز-استان فارس)، نجف آباد، کریستال و چینی الیگودرز و لای بید و گدار سرخ ناحیه موته، از معادن معروف سنگهای چینی ایران هستند.
سنگ های چینی در ایران شامل سنگ آهک های دگرگونه مرمری شده و کاملاً باز بلورین میباشند که عمدتاً دارای زمان پرکامبرین – پالئوزوییک بوده و تحت تاثیر دگرگونی ناحیه ای و مجاورتی قرار گرفته اند. سنگ های مذکور عمدتاً در نوار دگرگونه محور سنندج – سیرجان گسترش داشته و بیشترین تمرکز آنها در نیریز قروه ، ازنا ، الیگودرز و جنوب استان کرمان ( فاریاب – ارزوئیه ) در بخش های شمال باختری ، میانی و جنوب خاوری این نوار دگرگونه میباشد .
مناطق دارای پتانسیل سنگ چینی در ایران مناطق دارای پتانسیل ذخایر سنگ چینی در کشور، مناطقی است که سنگ های دگرگونه پرکامبرین – پالئوزویک گسترش دارد، که در این میان محور سنندج – کهنوج بیشترین پتانسیل ذخایر سنگ چینی کشور را در بردارد . لذا استان های لرستان، فارس، کرمان، اصفهان در درجه اول اهمیت و استان های کرمانشاه، کردستان، آذربایجان غربی، خراسان رضوی، اراک و همدان دردرجه دوم قرار میگیرد. ذخایر سنگ چینی از بالاترین میزان ذخیره قطعی بعد از گرانیت و مرمریت در ایران برخوردارهستند.
گرانیت سنگ آذرین اسیدی است که حاوی ۲۰ تا ۶۰% کوارتز، ۲۵ تا ۹۰ % فلدسپات پتاسیم دار، ۱۰ تا ۶۵% آلبیت و ۱ تا ۵ درصد میکاست. این سنگ به عنوان سنگ نما، پله، کف، استحکامات تونل، پل سازی و … کاربرد دارد.

نمونه هایی از سنگ مرمریت:

آبی کویر، بهسنگان، خوبسنگان، چهرک، اداوی، صلصالی، ارومیه، بوانات آباده، پرطاووسی یزد، گندمک، گندمک تیشه ای، قرمز خوی بی موج، قرمز خوی موجدار، کوه سفید، ارکیده، پرک کوثر، سند بلاست، پوست ماری، سبز نایین، سروستان، سمیروم تیشه ای، شکلاتی کویر، دهبید